Günümüzde kanser, halk sağlığını tehdit eden en önemli hastalıklardan biri olarak öne çıkmaktadır. Kadınlarda en sık görülen kanser türü meme kanseri iken, erkeklerde akciğer kanseri ilk sıradadır. GLOBOCAN (Global Cancer Observatory) verilerine göre, 2040 yılında kanser tanısı alma oranının yüzde 48 artması ve yaklaşık 30 milyon insana yeni kanser tanısı konulması beklenmektedir.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, sağlıklı beslenme ve doğru yaşam tarzıyla kanser riskinin yüzde 30-40 oranında azaltılabileceğine dikkat çekmiştir. Düzenli fiziksel aktivite yapmak, sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak, ideal vücut ağırlığını korumak gibi faktörler kanser riskini azaltmanın en etkili yollarındandır. Beslenme ve Diyet Uzmanı Zeynep Acar, kanserden korunmak için dikkat edilmesi gereken 10 önemli kuralı vurgulamaktadır.
1. Yemeklerde aşırıya kaçmayın
Obezite, birçok kanser türüyle direkt ilişkilidir. Obezite oranının artması, vücutta kanser oluşumuna zemin hazırlayan hormonların seviyelerini yükseltir. Bu nedenle, aşırı yemekten kaçınılarak ideal vücut ağırlığı korunmalıdır.
2. Sebze ve meyveyi sofranızdan eksik etmeyin
Sebze ve meyveler, antioksidanlar, vitaminler ve lif açısından zengindir ve hücre hasarını önler. Günde yaklaşık 5 porsiyon sebze ve meyve tüketimi, kanser riskinin azaltılmasına yardımcı olabilir.
3. Tam tahıllar ve lifli besinlerle bağırsak sağlığınızı destekleyin
Tam buğday, yulaf ve bulgur gibi tam tahıllar, bağırsak sağlığını destekleyen lifler açısından zengindir. Günde 25-30 gram lif alımı sindirim sistemini düzenler ve belirli kanser türlerine karşı koruyucu etki gösterir.
4. En riskli besinlerden uzak durun
IARC (Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı) tarafından "Grup 1 Kanserojen" olarak sınıflandırılan işlenmiş et ürünleri, kanser riskini artırmaktadır. Özellikle her gün 50 gram işlenmiş et tüketen bireylerde kolorektal kanser riski yüzde 18 artmaktadır.
5. Kırmızı et tüketimini sınırlayın
Kırmızı et tüketiminin yüksek miktarda ve hatalı pişirme yöntemleriyle gerçekleşmesi, birçok kanser türüyle ilişkilendirilmektedir. Haftada 1-2 kez sağlıklı pişirme yöntemleriyle kırmızı et tüketimi önerilmektedir.
6. Şeker ve rafine karbonhidratlardan kaçının
Düşük kaliteli şeker alımı, obezite riskini artırarak kanser türlerine zemin hazırlamaktadır. Bunun yerine tam tahıllar, sebzeler ve doğal karbonhidrat kaynakları tercih edilmelidir.
7. Doymuş ve trans yağ kullanmayın
Doymuş ve trans yağlar, vücutta iltihaplanmayı artırarak kanser riskini yükseltebilir. Omega-3 yağ asitleri ise iltihabı azaltıcı etkisiyle bilinir.
8. Yüksek miktarda tuz ve tuzlu gıdalar tüketmeyin
Yüksek sodyum içeren gıdalar, mide kanseri riskini artırabilir. Yiyecekleri tuz yerine doğal aromalarla lezzetlendirmek daha sağlıklı bir tercihtir.
9. Besinlerin pişirme yöntemine dikkat edin
Kızartma ve yüksek sıcaklıkta pişirme yöntemleri, zararlı bileşenlerin oluşmasına yol açabilir. Haşlama gibi sağlıklı pişirme yöntemleri tercih edilmelidir.
10. Alkolü tamamen bırakın
Alkol, birçok kanser türüyle ilişkilidir ve her seviyede kanser riskini artırır. Alkol tüketimini bırakmak, kanserden korunmada önemli bir adımdır.
Sonuç olarak, sağlıklı beslenme ve doğru yaşam tarzı seçimleri, kanser riskini azaltmada büyük bir etkiye sahiptir. Özellikle sebze ve meyve tüketiminin artırılması, yağlı ve işlenmiş gıdalardan kaçınılması, alkol kullanımının sınırlandırılması gibi önerilere dikkat edilmesi gerekmektedir.
