İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Bölümü öğretim üyeleri Doç. Dr. Fulya Akipek ve Prof. Dr. Tuğrul Yazar’ın koordinatörlüğünde hazırlanan eser, dünya çapında prestijiyle bilinen mimarlık etkinliklerinden biri olan Venedik Bienali'nin 19. Uluslararası Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu'nda sergilenmektedir. Sergi İstanbul Kültür Sanat Vakfı (IKSV) koordinasyonunda gerçekleştirilmektedir ve küratörlüğünü Ceren Erdem ile Bilge Kalfa üstlenmiştir.
Sergi kapsamında "Yerebasan" başlıklı çalışma, toprak yapı malzemeleri, dijital tasarım teknolojileri ve sıkıştırılmış toprak yapı yöntemlerini bir araya getirerek sürdürülebilir mimarlık yaklaşımını ön plana çıkarmaktadır. Bienal'de sergilenen eserin Fibrobeton tarafından yeniden üretilen prototipleri, 23 Kasım 2025'e kadar ziyaret edilebilir.
Sergide yer alan ilk proje "Komün-Aksiyon Duvarlar / Common-Action Walls (CAW)" 2017 yılında Uluslararası Antalya Mimarlık Bienali (IABA) için geliştirilmiştir. Prof. Dr. Tuğrul Yazar ve Doç. Dr. Fulya Akipek tarafından hayata geçirilen projeye, Dilek Yalçın, Gizem Akgün, İstiklal Tokur, Özge Öztürk Aksu ve Serkan Uysal gibi araştırmacı ve akademisyenler katkı sağlamıştır. Ayrıca projeye Çagatay Bilsel, Uğur Turgut ve Sinem Serap Duran ile Antalya Mimarlar Odası, Rainbird ve Fibrobeton gibi kuruluşlar da destek vermiştir.
Bienal’de ön plana çıkan bir diğer eser ise, BİLGİ'nin öncelikli alanlar araştırma projeleri destek programı (BİLGİ RDI) desteğiyle geliştirilmiş ve gözlem evi olarak tasarlanan BIRE-PAN Araştırma Projesi'dir. 2023 yılında tamamlanan projeye, BİLGİ Mimarlık, İnşaat Mühendisliği ve Biyomühendislik bölümlerinden akademisyenlerin yanı sıra, TÜBİTAK-MAM, Yapı Biyolojisi Enstitüsü ve Kerpic Network gibi kurum ve uzmanlar katkı sağlamıştır. Projenin yürütücülüğünü Doç. Dr. Fulya Akipek üstlenirken, Prof. Dr. Tuğrul Yazar, Prof. Dr. Hatice Gören, Doç. Dr. Bahar Aktürk ve Doç. Dr. Muammer Özbek projede araştırmacı olarak yer almıştır.
Serginin üçüncü projesi, 2024 yılında BİLGİ Mimarlık Fakültesi’nde uluslararası bir yaz çalıştayı olarak gerçekleştirilecek "Robotic Earth Crafts II (REC II)" projesidir. Toprak temelli yapım tekniklerini dijital üretimle birleştiren bu çalıştay, Doç. Dr. Fulya Akipek, Prof. Dr. Tuğrul Yazar, Nilüfer Kozikoğlu, Abdullah Mallah ve Halit Mallah’ın koordinasyonunda geliştirilmiştir. Çalıştaya BİLGİ Mimarlık Fakültesi’nin yanı sıra Türk Tasarım Vakfı ve ABS Alçı da destek vermiştir.
Toprağın mimarlıkta hem kadim bir malzeme hem de yenilikçi üretimlerin taşıyıcısı olduğunu belirten Doç. Dr. Fulya Akipek, toprak olanın insanlığın kolektif hafızasında çok katmanlı bir yere sahip olduğunu vurgulamıştır. POTplus tasarım araştırma platformu olarak Tuğrul Yazar ile birlikte gerçekleştirdikleri çalışmaların ekoloji, teknoloji ve kolektif üretim ilişkisini merkezine aldığını ifade etmiştir. Bienal kapsamındaki sergi, toprak reçetelerinin biyolojik katkılarla laboratuvar ortamında araştırıldığını ve çeşitli geometrik modellerle tasarlandığını gösteren bir yapı sistemi m... kombine edilebildiğini gözler önüne sermektedir.
Mimarlıkta teknolojinin sürdürülebilirlikle entegrasyonunun önemine dikkat çeken Prof. Dr. Tuğrul Yazar ise son yirmi yılda mimarlıkta dijital tasarım ve üretim tekniklerinin yaygınlaşmasının doğal malzemeler ve sürdürülebilirlik kavramlarının bu teknolojilerle birlikte değerlendirilmesini zorunlu kıldığını vurgulamıştır. Mimarlık alanında çok disiplinli bilgi ve becerilere sahip olmanın kaçınılmaz olduğunu belirten Yazar, İstanbul Bilgi Üniversitesi'nde yenilenen Mimari Tasarım Lisansüstü programının teknoloji ile sürdürülebilirlik arasındaki dengeyi araştırdığını ve bu alanda uzmanlar yetiştirdiğini dile getirmiştir. Programın temel hedeflerinden biri, mimarlık, planlama ve mühendislik disiplinlerinden gelen öğrencilerin bir arada çalışarak yeni çözümler geliştirmesidir.
