Ýstinye Üniversitesi Týp Fakültesi Öðretim Üyesi ve Liv Hospital Rejeneratif Týp Kök Hücre Üretim Merkezi Direktörü Prof. Dr. Erdal Karaöz, Türkiye’de kanser hücrelerini hedef alıp yok edebilen özel hücrelerin üretileceği yeni bir laboratuvarın kurulacağını duyurdu. Samsun'da düzenlenen bilgilendirme toplantısında hekimlerle bir araya gelen Karaöz, kök hücre tabanlı hücresel tedaviler ve gen tedavilerinde son gelişmeleri paylaştı.
Ölü Hücreler Tedavi Edilemiyor, Kök Hücre Umut Oluyor
Prof. Dr. Karaöz, son yıllarda kök hücrelerin öneminin artmakta olduğuna dikkat çekerek, tıbbın bazı hastalıkları %100 tedavi edemediğini kaydetti. Söz konusu hastalıkların çoğunluğunun nörodejeneratif hastalıklar olduğunu belirten Karaöz, "Bu hastalıkların ortak karakteristiği, ilgili organlardaki hücrelerin bir nedenden ötürü ölmesi ve bu ölen hücrelerin işlevini yerine getirememesiyle klinik sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Örneğin, Parkinson hastalığında dopamin üreten hücreler ölmekte, bu da hastaların klinik belirtiler göstermeye başlamasına neden olmaktadır; tip 1 diyabette ise pankreasta insülin üreten hücreler ölmektedir. Ne yazık ki, hiçbir cerrahi yöntem veya ilaç bu ölen hücrelerin yerine yenilerini koyamamaktadır," dedi.
Türkiye’de Hücresel Tedaviler Gelişiyor
Son 30 yılda dünya genelinde ve Türkiye’de hücresel tedavi alanında önemli araştırmalar yapıldığını ifade eden Karaöz, son 10 yılda Türkiye'de Sağlık Bakanlığı'nın kontrolünde onay alınarak hücresel tedaviler konusunda hastalara yardımcı olunduğunu vurguladı. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı hususlara da değinen Karaöz, "Üretilen hücrelerin uluslararası standartlarda, GMP yani iyi üretim şartlarında üretilmesi gerekmektedir. Ürettikten sonra Sağlık Bakanlığı’ndan onay almanız gerekiyor. Ayrıca, bu alanda istismar vakalarının arttığını gözlemliyoruz; hastalara boş vaatlerle bu tedavilerin uygulanması uygun değildir. Bu tedaviyi alan hastalara iyileşme potansiyeli olan uygulamalar yapılmalıdır," ifadelerini kullandı.
Kök Hücre Kanser Yapar Mı?
Kök hücrelerin kanser yapma konusundaki sık sorulan sorulara yanıt veren Prof. Dr. Karaöz, "Hayır, kök hücreler kanser yapmaz. Bizim şu ana kadar yaptığımız klinik deneyimler ve dünya genelindeki çalışmalar bunu gösteriyor. Bizim kullandığımız kök hücreler, yeni doğmuş bebeklerin göbek kordonundan elde ettiğimiz erişkin kök hücreleridir. Dolayısıyla, bu hücreler bugüne kadar yapılan bilimsel çalışmalarla herhangi bir ciddi yan etkiye yol açmamaktadır," dedi.
Geleceğin Tedavisi: Hücresel İmmünoterapi ve CAR T-cell Teknolojisi
Prof. Dr. Karaöz, kanser tedavisinde hücresel immünoterapinin giderek önemli bir konuma geldiğini aktardı. Radyoterapi, kemoterapi ve akıllı ilaçlar gibi mevcut tedavi seçeneklerine rağmen hala tedavi edilemeyen kanser vakalarının bulunduğunu belirtti. Bu bağlamda, hematolojik malignanslar için CAR T-cell adlı yeni teknolojinin gelişmekte olduğunu ifade etti. Bu teknoloji, Amerika'da ortaya çıkmış olup, yavaş yavaş tüm dünyaya yayılmaktadır.
Türkiye'nin İlk “CAR T-cell Laboratuvarı” Yolda
Prof. Dr. Karaöz, Türkiye'de hastanelerde CAR T-cell hücrelerinin üretilebileceği bir laboratuvarın kuruluş aşamasına geldiğini müjdeledi. "6 ay ila 1 yıl içinde bu laboratuvarın ürettiği CAR T-cell hücreleri Türk halkının faydasına sunulacak. Buradaki hekimleri de bu konuda bilgilendireceğiz," şeklinde konuştu.
Gelecekte Bu Teknolojiyle Otoimmün Hastalıklar Tedavi Edilebilecek
Kurulacak laboratuvardan bahseden Karaöz, Liv Hospital Vadi İstanbul Şubesi'nde çok büyük ve kompleks bir laboratuvar olacağını vurguladı. "Bu laboratuvar, üretilecek hücrelere kanser hücrelerinizi tanıtacak ve bu savaşçı hücreler kanser hücrelerinizi yakalayarak öldürecektir. Bu, spesifik hedefe yönelik bir tedavi olarak adlandırılabilir. Gelecekte bu teknoloji ile sağlam organ tümörleri ve otoimmün hastalıkların tedavisi de mümkün olabilecek," dedi.
