Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Arş. Gör. Dr. Berat Dağ, günümüz arkadaşlık ilişkilerini değerlendirdi. Dr. Dağ, toplumsal ilişkilerin tarihî ve coğrafi farklılıklara göre sürekli değiştiğini ve bu değişimlerin arkadaşlık anlayışını etkilediğini belirtti. Arkadaşlık ilişkilerinin, günümüzde giderek daha fazla para, statü ve siyasî güç ekseninde şekillendiğini vurgulayan Dağ, buna rağmen Doğulu toplumlarda hâlâ dayanışmacı arkadaşlık örneklerine rastlanabileceğini ifade etti.
Teknolojinin de bu arkadaşlık ilişkilerinin değişiminde önemli bir rol oynadığını dile getiren Dr. Dağ, dijitalleşme ve sosyal medyanın arkadaşlık ilişkileri ile karşılıklı bir etkileşim içinde olduğunu aktardı. Arkadaşlık ilişkilerinin dönüşümünün, teknolojinin niteliğini belirleyen unsurlardan biri olarak değerlendirilmesi gerektiğini söyleyerek, bireyciliğin temelinde inşa edilen arkadaşlık ilişkilerinin teknolojiyle şekillendiğini belirtti. Bunun yanı sıra, bireylerin bireyciliğe odaklı bir teknolojiyle etkileşime girdiklerinde, kendi arkadaşlık ilişkilerini de bu etkileşime göre düzenlemelerinin olası olduğunu ifade etti.
Dr. Dağ, Z kuşağının arkadaşlık kurma biçimleri ile önceki kuşakların (X ve Baby Boomer) anlayışları arasındaki farklılıkları sorgularken, kuşak kavramının muğlak olduğunu belirtti. Bireylerin ve toplumların ekonomik, siyasal ve zihinsel farklılıkları göz önünde bulundurulduğunda, kesin çizgilerle bir kuşak tanımlamanın zor olduğunu vurguladı. Arkadaşlık ilişkilerinin benzer ve farklı yönlerini somutlaştırmanın daha anlamlı bir yaklaşım olacağını belirten Dağ, geçmiş ve günümüzdeki ilişkilerin karmaşık bir sosyal yapı oluşturduğunu ifade etti. Bunun neticesinde, günümüzde ilişki biçimlerinin giderek yüzeyselleştiği gözlemlenmektedir.
Son elli yıldaki birey dönüşümüne de değinen Dr. Dağ, birey, toplum ve devletin etkileşimli bir düzlemde birbirleriyle ilişki kurduğunu açıkladı. Bu süreçte bireysel duyguların, düşüncelerin ve eylem biçimlerinin aşırı özelleştiğini ve nesnelleştiğini belirtti. Son dönemde bireylerin kendi çıkarlarını gözeterek toplumsal yapıdan koparak hareket ettiklerini ifade eden Dağ, bu durumun sahici ve dengeli etkileşimler üretmeyi zorlaştırdığını söyledi.
Günümüzde bazı gençlerin yalnızlığı tercih ederken, diğerlerinin de sosyal yaşamda var olmayı seçtiğini belirten Dr. Dağ, bu çeşitliliğin içinde derin sosyal ilişkiler kurmanın önemine dikkat çekti. Gençlerin birbirlerinden tamamen kopmadan, toplumsal varlık olmayı hedefleyerek tercih yapmalarının, gelecekte ayrışmış bireylerden oluşan bir toplum oluşturulmasını engelleyebileceğini ifade etti.
Son elli yılda farklı arkadaşlık biçimlerinin ortaya çıktığını anlatan Dr. Dağ, farklı yaş gruplarında ve toplumsal sınıflarda sağlam arkadaşlık örneklerinin mevcut olduğunu belirterek, aynı zamanda aşırı bireyci yapıların ciddi bir risk oluşturduğunu vurguladı. Arkadaşlık ilişkilerinin giderek çıkarcılıkla şekillendiğine dikkat çeken Dağ, her toplumun kendi özgün nitelikleri doğrultusunda bireyselliği koruyarak toplumsallığın imkânlarını tartışmasının büyük önem taşıdığını vurguladı.
